Boguszów-Gorce (Boguszów: niem. Gottesberg; Gorce: niem. Rothenbach)
Powstanie gminy ewangelickiej w Boguszowie wiązało się z przejściem Christopha I von Hochberga, właściciela górnej części Boguszowa, w 1524 r. na religię luterańską. Pierwszym pastorem, który na stałe osiadł w Boguszowie był Alex Prager. W czasie wojny 30 letniej liczne obce wojska maszerowały przez teren miasta, dokonując kontrybucji, poboru rekrutów, grabieży, wzniecajac pożary i powodując epidemie. Dla gminy protestanckiej wydarzenia towarzyszące zakończeniu wojny w 1648 r. były brzemienne w skutki. Habsburgowie nakazali, aby w ich państwie wszystkie protestanckie świątynie zostały przekazane katolikom. W Boguszowie nastąpiło to w 1654 r. Rozkaz cesarski nie zmienił jednakże stasunków religijnych na tym terenie I nadal protestanci stanowili większość, choć byli zmuszeni do chodzenia na nabożeństwa do kościoła pokoju w Świdnicy.
W 1709 r. wybudowano zbór w Kamiennej Górze, co znacznie ułatwiło ewangelikom z Boguszowa praktykowanie ich religii. Wobec braku szkoły ewangelickiej lekcji udzielał w prywatnych domach Johann Kaspar Gutstein. Uczył on katechezy, czytania, pisania, rachunków I łaciny.
Przełom nastąpił z chwilą zajęcia Śląska przez Prusy w 1741 r. Zapanowała swoboda wyznaniowa. 28 grudnia 1741 r.Conrad ErnstMaximilian hr. Hochberg otrzymał zgodę na budowę kaplicy w zamku Książ, a także na budowę w jego dobrach kościołów protestanckich oraz ściągnięcie odpowiedniej liczby pastorów. Zezwolenie, które obejmowało także Boguszów, zostało publicznie ogłoszone mieszkańcom miasta 11 stycznia 1742 r.
Plac pod budowę obiektu odstąpił kupiec Johann Heinrich Rudolph. Budowa kościoła przeciągnęła się z powodu surowej zim. Materiał został zdobyty z rozbiórki zbudowanego zaledwie 2 lata wcześniej budynku bractwa strzeleckiego. Pierwsze nabożeństwo odprawił w nim 4 marca 1742 r. Melchior Samuel Minor. Był on pierwszym pastorem nowej parafii ewangelickiej w Boguszowie.
Źródło: Sudety Przyroda, Kultura,Historia, praca zbiorowa pod redakcją Romualda M. Łuczyńskiego, Oficyna Wydawnicza ATUT, nr 7/112, 2010; materiały wewnętrzne Urzędu Miejskiego w Boguszowie-Gorcach.
https://boguszow-gorce.pl/kosciol-ewangelicki,a784
