Siedlce, ul. Szkolna 29, Cmentarz żydowski w Siedlcach

Cmentarz wyznania mojżeszowego w Siedlcach powstał przy ul. Kierkuckiej (obecnej ul. Szkolnej).
Podczas II wojny światowej na cmentarzu Niemcy dokonywali egzekucji Żydów. Zwłoki ofiar palono.

W Żydowskim Instytucie Historycznym przechowywane są zeznania J. Goldmana, opisujące niektóre egzekucje.
Przytoczmy tu krótkie fragmenty tego tekstu: „W 1942 r. przywieziono kilkadziesiąt osób na cmentarz. SS-mani dali im pięć minut czasu do rozebrania się do naga, przy czym oświadczyli, że kto nie zdąży rozebrać się w tym czasie, zostanie rozstrzelany.
Chociaż wszyscy zdążyli rozebrać się szybciej niż w pięć minut, to jednak zostali rozstrzelani”. (…..)
Przywieziono na ten cmentarz około stu osób, w tym dzieci, kobiety, starców.
SS-mani w straszny sposób znęcali się nad nimi, torturując i bijąc ich kolbami.
Wstrząsające, straszne krzyki było słychać w całym mieście.
Dopiero kiedy ofiary nie miały już siły, zostali tu rozstrzelani.
Pewnego razu na tym cmentarzu już po wykonaniu egzekucji w masowym grobie usłyszano krzyki dziecka: „Mamo, mamo!”.
Było to dwuletnie dziecko, tulące się do piersi zastrzelonej matki”.
Szacuje się, że na cmentarzu pochowano niemniej niż 3.000 ofiar Holocaustu.
Tu również pogrzebano 39 żydowskich żołnierzy Armii Czerwonej, zgładzonych przez Niemców w obozie jenieckim.

Cytowany uprzednio J. Goldman wspomina, że po wojnie na cmentarzu pochowano żołnierzy pochodzenia żydowskiego, zabitych przez członków Narodowych Sił Zbrojnych.
Jeszcze przez wiele lat – na pewno jeszcze do 1958 roku – na cmentarz przenoszono ciała Żydów, zamordowanych i pochowanych w różnych miejscach na terenie województwa.

W rok po wyzwoleniu nieliczni ocalali Żydzi siedleccy w miejscu masowych grobów na cmentarzu odsłonili pomnik z napisem o treści: „Tu spoczywają szczątki Żydów pomordowanych oraz spalonych przez barbarzyńskich hitlerowców w Siedlcach i okolicach w latach 1942-1943, ekshumowanych z miejsc ich zagłady przez Komitet Żydowski w czwartą rocznicę likwidacji getta. Składamy hołd ich męczeńskiej śmierci”.
http://cmentarze-zydowskie.pl/siedlce.htm



Siedlce, ul. Szkolna 29, Cmentarz żydowski w Siedlcach