06.2024

Edward Rydz-Śmigły
1886 – 1941
współtwórca legionów i Polski odrodzonej
Wódz Naczelny
1939
Marszałek Polski
internowany w Rumunii
przedarł się przez Węgry do kraju
działał w podziemiu jako Adam Zawisza
mieszkał i zmarł w tym domu

Późną jesienią 1941 r., w chwili gdy agenci niemieckiego wywiadu szukali marszałka Edwarda Śmigłego-Rydza w Turcji lub na Węgrzech, ten przebywał już w Warszawie. W wielkiej tajemnicy powrócił do niej 29 października. Najpierw zamieszkał w oficynie jednej z kamienic przy Marszałkowskiej. Jednak ostatnie tygodnie życia pod fałszywym nazwiskiem Adama Zawiszy spędził w mieszkaniu generałowej Jadwigi Maksymowicz-Raczyńskiej przy Sandomierskiej 18.
Adam Zawisza w Warszawie
W Warszawie Rydz-Śmigły przyjął tożsamość nauczyciela Adama Zawiszy, nauczyciela ze wschodniej Małopolski. Zaczął nosić okulary i zapuścił wąs.
…
Ostatecznie Rydz zamieszkał u wdowy po gen. Włodzimierzu Maxymowicz-Raczyńskim – Jadwigi Maxymowicz-Raczyńskiej, mieszkającej przy ul. Sandomierskiej 18/6. Było to 3 listopada 1941. Oboje znali się jeszcze z czasów, kiedy Rydz-Śmigły po kryzysie przysięgowym objął komendę Polskiej Organizacji Wojskowej. Maxymowicz-Raczyńska była wówczas kurierką POW.